Σχολεία και κτίρια με ιστορική αξία
 
Δημοτικό Σχολείο Φαναρίου
Δημοτικό Σχολείο Φαναρίου
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΦΑΝΑΡΙΟΥ
 
Το Φανάρι είναι ένας παραδοσιακός οικισμός του νομού Καρδίτσας και βρίσκεται στα πρώτα υψώματα των Αγράφων, κτισμένο αμφιθεατρικά πάνω σε ένα κωνικό ύψωμα, το οποίο στεφανώνεται από το βυζαντινό κάστρο. Από τα χρόνια της τουρκοκρατίας ακόμη, λειτουργούσε στο Φανάρι Σχολείο της Ελληνικής Κοινότητας, το οποίο αμέσως μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας αναγνωρίστηκε σε δημόσιο, ενώ παράλληλα ιδρύθηκε το μονοτάξιο Δημοτικό Σχολείο Θηλέων. Το 1908, το τριτάξιο Δημοτικό Σχολείο Αρρένων στεγάστηκε στο κτήριο της Ιεράς Μητροπόλεως Φαναριοφαρσάλων, η οποία, την ίδια χρονιά, μετέφερε την έδρα της από το Φανάρι στην πόλη της Καρδίτσας. Το 1911, το κτήριο της Μητρόπολης κάηκε και μαζί μ' αυτό κάηκαν και όλα τα αρχεία του σχολείου. Μετά απ' αυτό, το σχολείο μεταστεγάστηκε σε ιδιωτικό κτήριο, Το 1929, με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, το τριτάξιο Δημοτικό Σχολείο Αρρένων και το μονοτάξιο Θηλέων συνενώθηκαν σε ένα τετρατάξιο. Την 7η Αυγούστου του 1929 ετέθη ο θεμέλιος λίθος του σημερινού διδακτηρίου, το οποίο περατώθηκε το 1931, Η δαπάνη κατασκευής του ανήλθε σε 900.000 δρχ. εκ των οποίων τις 300.000 δρχ. διέθεσε το κράτος και τις 600.000 δρχ. προσέφεραν οι κάτοικοι του χωριού οι οποίοι, παράλληλα με τη χρηματοδότηση, προσέφεραν και μεγάλη προσωπική εργασία για την ανέγερσή του. Από το 1931, άρχισε η κανονική λειτουργία του σχολείου, σε δύο αίθουσες του οποίου στεγάστηκε και το νεοσύστατο ημιγυμνάσιο. Το 1940 το τετρατάξιο Δημοτικό Σχολείο προήχθη σε πεντατάξιο και το 1952 σε εξατάξιο. Το σχολείο είναι ένα διώροφο λιθόκτιστο κτήριο, στεγασμένο με ξύλινη τετράκλινη στέγη, καλυμμένη με κεραμίδια γαλλικού τύπου. Περιλαμβάνει στους δύο ορόφους του έξι αίθουσες διδασκαλίας, τα γραφεία των δασκάλων και τους υπόλοιπους κοινόχρηστους και βοηθητικούς χώρους. Είναι αξιόλογο και αντιπροσωπευτικό δείγμα σχολικής αρχιτεκτονικής της περιόδου του μεσοπολέμου, το οποίο σήμερα, αποτελεί σημείο αναφοράς για τους κατοίκους της περιοχής.
 
 
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΕΤΡΙΛΟΥ
 
Ένα από τα σχολεία αυτά είναι και το Δημοτικό Σχολείο Πετρίλου. Τα Πετρίλα βρίσκονται στην κεντρική Αργιθέα, σε υψόμετρο 1.350μ. και απαρτίζονται από επτά μικρότερους συνοικισμούς κτισμένους γύρω από το Πετριλιώτικο ρέμα. Το παλιό Δημοτικό Σχολείο του χωριού κτίστηκε το 1884 σύμφωνα με τη χρονολογία που είναι χαραγμένη σε γωνιόκλιθο της νοτιοδυτικής γωνίας του κτιρίου. Πρόκειται για λιθόκτιστο και κεραμοσκεπές κτίσμα, διαστάσεων περίπου 19,50 Χ 7,70 μ. με ορθογωνική κάτοψη, η οποία περιλαμβάνει δύο αίθουσες διδασκαλίας, ένα μικρό προθάλαμο και το γραφείο των δασκάλων. Το 1944 το κτήριο αυτό μεταφέρθηκε από τη Βίνιανη της Ευρυτανίας η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (Π.Ε.Ε.Α.), η οποία παρέμεινε στο χώρο αυτό για τρεις μήνες, από τον Ιούνιο μέχρι τον Αύγουστο του ιδίου χρόνου. Από το 1983 το σχολείο δεν λειτουργεί, αφού δεν υπάρχουν πλέον μαθητές. Το 1989 χαρακτηρίστηκε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, επειδή αποτελεί σημαντικό δείγμα σχολικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα στην περιοχή της Καρδίτσας και συνδέεται άμεσα με σημαντικά ιστορικά γεγονότα της νεότερης ιστορίας μας, καθώς σ' συτό στεγάστηκε η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (Π.Ε.Ε.Α.). Το 1999 το κτήριο αυτό επισκευάστηκε με δαπάνες της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
 
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΡΟΠΛΕΣΙΟΥ
 
Το Δημοτικό Σχολείο Καροπλεσίου βρίσκεται κοντά στην κεντρική πλατεία του χωριού και είναι του μονοτάξιου τύπου, του πρώτου οργανωμένου προγράμματος ανέγερσης σχολικών κτιρίων στην Ελλάδα. Το πρόγραμμα εφαρμόστηκε από το 1895 έως το 1911 και στο πλαίσιο του κτίστηκαν περί τα 400 διδακτήρια σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο, εκτός των Αθηνών. Για την υλοποίηση του προγράμματος αυτό σχεδιάστηκαν από τον μηχανικό Δ. Καλλία τέσσερις τύποι σχολείων, ο μονοτάξιος, ο διτάξιος, ο τετρατάξιος και ο εξατάξιος, σε αυστηρό νεοκλασικό ρυθμό. Παλλά απ' αυτά χρηματοδοτήθηκαν από το κληροδότημα Συγγρού, με το όνομα του οποίου είναι γνωστά μέχρι σήμερα. Το Δημοτικό Σχολείο Καροπλεσίου είναι μια λιθόκτιστη και κεραμοσκεπής κατασκευή, με ορθογωνική κάτοψη, η οποία περιλαμβάνει έναν κεντρικό προθάλαμο, δύο γραφεία εκατέρωθεν του προθαλάμου και μια μεγάλη αίθουσα διδασκαλίας στο πίσω μέρος του κτιρίου. Η πρόσοψή του είναι οργανωμένη με βάση τον κατακόρυφο άξονα συμμετρίας και το κεντρικό της τμήμα προβάλλει ελαφρά της υπόλοιπης πρόσωψης, πετυχαίνοτας με τον τρόπο αυτό τη διάσπασή της σε διαφορετικά επίπεδα και τον τονισμό της κύριας εισόδου του κτιρίου, που είναι από τα βασικότερα στοιχεία του. Με ανάλογα διακοσμητικά στοιχεία διαμορφώνονται και τα ανοίγματα της πρόσοψης, που είναι χωροθετημένα από ένα ζεύγος σε κάθε πλευρά. Το 1996, χαρακτηρίστηκε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, γιατί αποτελεί αξιόλογο και αντιπροσωπευτικό δείγμα σχολικής αρχιτεκτονικής, όπως αυτή διαμορφώθηκε στον ελλαδικό χώρο από το τέλος του 19ου έως τις αρχές του 20ου αιώνα.
 
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΕΝΤΙΝΑΣ
 
Η Ρεντίνα, κεφαλοχώρι της περιοχής, είναι κτισμένη σε υψόμετρο 900 μ. περίπου και ήταν η παλιά έδρα του τέως Δήμου Μενελαΐδας, ενώ σήμερα για ιστορικούς λόγους αποτελεί ξεχωριστό Δήμο. Στο κέντρο του χωριού, στη νότια πλευρά της κεντρικής πλατείας βρίσκεται το Παλιό Δημοτικό Σχολείο, το οποίο κτίστηκε την τριετία 1913-1915 με δωρεά του κληροδοτήματος Συγγρού. Πρόκειται για εντυπωσιακό λιθόκτιστο και κεραμοσκεπές κτήριο, το οποίο στεγάζεται, με δίκλινη στέγη, καλυμμένη με κεραμίδια γαλλικού τύπου και αποτελεί ένα από τα αξιολογότερα και αντιπροσωπευτικότερα δείγματα σχολικής αρχιτεκτονικής στην περιοχή της Καρδίτσας. Η κάτοψή του είναι ορθογωνική και αναπτύσσεται σε δύο στάθμες, το ισόγειο και τον όροφο. Το ισόγειο περιλαμβάνει έναν προθάλαμο, όπου ανοίγεται η κύρια είσοδος του σχολείου, ένα διάδρομο, κάθετα τοποθετημένο στον προθάλαμο, στο βάθος του οποίου βρίσκεται κλιμακοστάσιο για τον όροφο και δύο μεγάλες αίθουσες διδασκαλίας. Ο όροφος έχει ανάλογη διαμόρφωση με αυτή του ισογείου, με τη διαφορά ότι στη θέση του προθαλάμου του ισογείου είναι τ γραφείο των καθηγητών και στο μέσο του διαδρόμου της νότιας πλευράς βρίσκεται η δεύτερη είσοδος του σχολείου που οδηγεί στην αυλή του. Οι όψεις διαμορφώνονται από τη θέση των ανοιγμάτων, τα οποία είναι τοποθετημένα έτσι ώστε να επιτρέπουν τον επαρκή φωτισμό και αερισμό των χώρων, από την καλοδουλεμένη λιθόκτιση επιφάνεια και τα επί μέρους μορφολογικά στοιχεία, τα οποία όλα μαζί συνθέτουν ένα ενδιαφέρον αρχιτεκτονικό έργο, από τα ελάχιστα που σώζονται στην περιοχή της Καρδίτσας. Στο κτήριο του Σχολείου, τον Αύγουστο του 1943 στεγάστηκε η σχολή των Εφέδρων Αξιωματικών του Ε.Λ.Α.Σ. η οποία παρέμεινε μέχρι τα τέλη Αυγούστου του 1944, οπότε και διέκοψε τη λειτουργία της. Η εκπαίδευση των Αξιωματικών ήταν σκληρή και είχε ενατατικό χαρακτήρα, αφού σε σύντομο χρονικό διάστημα οι μαθητές έπρεπε να γίνουν αξιωματικοί και να αναλάβουν διοίκηση σε μάχιμες μονάδες. Η απόδοση της σχολής ξεπέρασε κάθε προσδοκία και πλούτισε το στρατό του Ε.Λ.Α.Σ. με 1.300 Εφέδρους Αξιωματικούς και τις 11 πρώτες Αξιωματικούς του γυναικείου τμήματος. Το 1996, χαρακτηρίστηκε το σχολείο αυτό ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο καθώς αποτελεί αξιόλογο και αντιπροσωπευτικό δείγμα σχολικής αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ου αιώνα και, επιπλέον, συνδέεται άμεσα με σημαντικά γεγονότα της νεότερης ιστορίας μας.
 
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΝΑΛΙΩΝ
 
Το Παλιό Δημοτικό Σχολείο βρίσκεται στο βορεινό τμήμα του χωριού, αμέσως μετά την εκκλησία και σεεπαφή με τον επαρχιακό δρόμο που συνδέει τα Κανάλια με το γειτονικό Φανάρι. Πρόκειται για εισόγειο λιθόκτιστο κτήριο στεγασμένο με ξύλινη στέγη καλυμμένη με κεραμίδια γαλλικού τύπου. Κτίστηκε στς αρχές του 20ου αιώνα και συγκεκριμένα το 1912 με δωρεά του Εθνικού Ευεργέτη Ανδρέα Συγγρού, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν στο αρχείο του πενταθέσιου Δημοτικού Σχολείου Καναλίων. Η κάτοψή του περιλαμβάνει τρεις μεγάλες αίθουσες διδασκαλίας και μια μικρότερη που χρησιμοποιούταν για γραφείο του διδακτικού προσωπικού. Το κτήριο είναι κατασκευασμένο από γκριζοπράσινο ψαμμόλιθο της περιοχής και κόκκινο ηφαιστειογενή λίθο, τοποθετημένο σε σημεία ώστε να τονίζονται οι αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες και να δημιουργείται μια αρμονική χρωματική εναλλαγή. Το 1993, χαρακτηρίστηκε το σχολείο ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, γιατί αποτελεί κτήριο ειδικής λειτουργίας, κατασκευασμένο με συγκεκριμένες προδιαγραφές και εναρμονισμένο με το περιβάλλον, ενώ συνδέεται και με ιστορικές μνήμες των κατοίκων της περιοχής. Το 1994, η Υπηρεσία Νεώτερων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας συνέταξε μελέτη επισκευής του κτηρίου και μετασκευής του σε τοπικό Λαογραφικό Μουσείο. Το έργο αυτό εντάχθηκε στο Β' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και ολοκληρώθηκε το 1999.