| |
 |
| |
| Το αεροδρόμιο της Νεβρόπολης είναι "το φάντασμα του βουνού". Τα Άγραφα είναι η καρδιά της Αντίστασης και η Καρδίτσα το οικονομικό κέντρο που τροφοδοτεί την Αντίσταση. Η αντίσταση όμως χρειάζεται να επικοινωνεί με το συμμαχικό στρατηγείο της Μέσης Ανατολής για τις ανάγκες του πολέμου. Γι' αυτό, έπρεπε να κατασκευαστεί ένα πρόχειρο, αλλά καλά προφυλαγμένο αεροδρόμιο. Το αεροδρόμιο αποφασίστηκε να κατασκευαστεί στο οροπέδιο της Νεβρόπολης εκεί που σήμερα βρίσκεται η λίμνη Νικολάου Πλαστήρα. Ο χώρος του αεροδρομίου βρίσκονταν σε υψόμετρο 800 μέτρων και σε απόσταση 25 χλμ από την Καρδίτσα. Το αεροδρόμιο κατασκευάστηκε στη διάρκεια του καλοκαιριού του 1943 από τους μηχανικούς Σαμουηλίδη, Κουβαρετάκη και Βλάχο. Στη διαμόρφωση του χώρου βοήθησαν οι κάτοικοι των γύρω χωριών και οι αντάρτες. Την επίβλεψη του έργου είχε ο Άγγλος λοχαγός Ντένις. Το πρώτο συμμαχικό αεροπλάνο προσγειώθηκε σ' αυτό στις 9 Αυγούστου 1943. Από τότε, πολλά συμμαχικά αεροπλάνα χρησιμοποίησαν το αεροδρόμιο της Νεβρόπολης κατά τη διάρκεια του πολέμου μεταφέροντας υλικά και ανθρώπους. Οι γερμανοί με συνεχείς περιπολίες και πτήσεις των αεροπλάνων τους έκαναν μεγάλες προσπάθειες να το ανακαλύψουν αλλά αυτό στάθηκε αδύνατο γιατί το αεροδρόμιο ήταν καλά καμουφλαρισμένο. Για αντίποινα όμως έκαψαν τα χωριά της Νεβρόπολης Βουνέσι, Μεσενικόλα, Μπεζούλα και άλλα. |
| |
| Η προσγείωση και η απογείωση των αεροπλάνων γίνονταν πάντα νύχτα και ο αεροδιάδρομος φωτίζονταν με λάμπες θυέλλης, οι οποίες άναβαν μονάχα όταν το συμμαχικό αεροπλάνο ειδοποιούσε με τον ασύρματο ότι πλησίαζε στο αεροδρόμιο. Την ημέρα, ο διάδρομος προσγείωσης γίνονταν... δάσος! Το τμήμα των ανταρτών που ήταν επιφορτισμένο με τη φύλαξη του αεροδρομίου έκοβε δένδρα από το γειτονικό δάσος και τα.. φύτευε στον αεροδιάδρομο. Τοποθετούσαν επίσης κατά διαστήματα κάρα, φορτωμένα με σανό, τα οποία έμοιαζαν από ψηλά με θημωνιές. Μ' αυτόν τον τρόπο εξαπατούσαν τα εχθρικά αεροπλάνα. Φυσικά, τη νύχτα όλα τα εμπόδια απομακρύνονταν και ο αεροδιάδρομος καθάριζε. Το αντάρτικο αεροδρόμιο της Νεβρόπολης λειτούργησε ως το τέλος του πολέμου και συνέβαλε σημαντικά στη νίκη των συμμαχικών δυνάμεων. Το αεροδρόμιο της Νεβρόπολης έγινε με πρωτόγονα μέσα στο διάστημα της κατοχής. Ήταν το μοναδικό που υπήρχε τότε στα Βαλκάνια. Βρίσκονταν σε υψόμετρο 960 μέτρα στο οροπέδιο της Νεβρόπολης που διασχίζονταν από τον ποταμό Μέγδοβα, παραπόταμο του Αχελώου. Κατασκευάστηκε το Καλοκαίρι του 1943, Την έμπνευση της κατασκευής είχε ο τότε αρχηγός της Αγγλικής αποστολής Ταξίαρχος Έντι Μέγιερς που από την άνοιξη του 1943 είχε εγκατασταθεί στη Νεράιδα των Αγράφων. Την τεχνική επίβλεψη είχε ο Λοχαγός Ντένις. Τα σχέδια έκαναν οι μηχανικοί Α. Σαμουηλίδης, Γ. Κουβαράκης, Α, Νικολάου, Γ. Βλάχος και Παπαγεωργίου. Το αεροδρόμιο βρίσκονταν σε χώρο που διαμορφώθηκε κατάλληλα, κοντά στα Μπεζουλιώτικα Καλύβια και έφτανε μέχρι τα Μεσενικολίτικα λιβάδια στη θέση Τσιτσέϊκα. Χρησιμοποιήθηκε αρχικά για τις ρίψεις εφοδίων της αποστολής και περιοδικά για πολεμοφοδίων για τους αντάρτες. Οι ρίψεις γίνονταν νυχτερινές ώρες και παρουσίαζαν αρκετές δυσχέρειες. Πολλά από τα δέματα που ρίχνονταν με αλεξίπτωτα, τα παρέσυρε ο άνεμος και χάνονταν στα πυκνόφυτα δάση. Είναι γνωστό σε όλους σχεδόν τους κατοίκους της περιοχής, η αναζήτηση για πολλές ημέρες ενός κιβωτίου που περιείχε 5.000 χρυσές λίρες Αγγλίας που ρίφθηκε μαζί με άλλα εφόδια στις αρχές του καλοκαιριού του 1943. Το Αλεξίπτωτο παρασύρθηκε από τον αέρα κι έπεσε σε καστανοδάσος, κοντά στο Μοναστήρι της Κορώνας. Το πολύτιμο περιεχόμενο θα είχε κάνει πλούσιους τους κατοίκους του Μεσενικόλα, αν οι Άγγλοι δεν είχαν προνοήσει να έχουν ένδειξη στο εσωτερικό μέρος του κιβωτίου που προκαλούσε τρόμο στον θεατή. Μια νεκροκεφαλή ανάμεσα σε δύο κόκαλα χιαστί και την προειδοποίηση στα ελληνικά ότι περιέχουν εκρηκτική ύλη.... Αργότερα το αεροδρόμιο τελειοποιήθηκε και χρησιμοποιήθηκε για την προσγείωση μικρών στρατιωτικών αεροπλάνων "ντακότα". Οι συνεννοήσεις με τα αεροπλάνα που πετούσαν πάνω από το αεροδρόμιο γίνονταν με φωτεινά σήματα. Την ημέρα το αεροδρόμιο ήταν πολύ καλά καμουφλαρισμένο και γύρω - γύρω περικλείονταν από βουνά. Δεν ήταν εύκολο να επισημανθεί από τον εχθρό. Τόσο πολύ ήταν αόρατο, ώστε οι Άγγλοι που το κατασκεύασαν, στάθηκε αδύνατο να το αναγνωρίσουν για πρώτη φορά! Είχε αποφασιστεί από το αρχηγείο του Καΐρου να γίνει η πρώτη προσγείωση στις 9 Αυγούστου το 1943. Λίγες ημέρες πριν προηγήθηκε πτήση τη μέρα για την αναγνώριση του αεροδρομίου. ΤΟ πλήρωμα του αεροπλάνου επέστρεψε στο Κάιρο χωρίς να το αναγνωρίσει. Ήταν τόσο καλά καμουφλαρισμένο. Ήταν το αεροδρόμιο "φάντασμα". |
| |
| Ο ΤΑΞΙΑΡΧΟΣ ΕΝΤΙ ΓΡΑΦΕΙ: |
| |
| «Μια εβδομάδα πριν έρθει το αεροπλάνο που περιμέναμε, η ΡΑΦ έστειλε απροειδοποίητα ένα αναγνωριστικό από τη Μέση Ανατολή για να πάρει φωτογραφίες. Οι φωτογραφίες εμφανίστηκαν και μελετήθηκαν στο Κάιρο και σχετικά μ' αυτές, οι παράγοντες του Καΐρου μας έστειλαν μια πλήρη έκθεση με την παρατήρηση ότι στο έδαφος υπήρχαν ακόμη μερικά εμπόδια που έμοιαζαν με θημωνιές και μερικές συστάδες από θάμνους που έπρεπε να καθαριστούν. Οι θημωνιές, ήταν μια σειρά από κάρα καμουφλαρισμένα με άχυρα και οι συστάδες των θάμνων τα δέντρα που είχαν ξαναφυτέψει. Ο Ντένις- Χάμσον είχε καταφέρει να ξεγελάσει τους εμπειρογνώμονες του Καΐρου. Ζήτησαν συγνώμη για το λάθος τους και μας συνεχάρησαν. Για τον εντοπισμό του αεροδρομίου τη νύχτα, όταν γίνονταν οι ρίψεις, οι αντάρτες άναβαν φωτιές την καθορισμένη ώρα. Όταν τελείωναν οι ρίψεις, οι αντάρτες δούλευαν όλη τη νύχτα. Περισυνέλεγαν τα δέματα. Έστηναν θημωνιές. Φύτευαν κομμένα δένδρα. Τοποθετούσαν πρόχειρα καλύβια. ΤΟ πρωί το αεροδρόμιο χάνονταν. Το μέρος εκείνο γίνονταν άγνωστο, παρουσίαζε την όψη αγροκτήματος, το αεροδρόμιο γίνονταν φάντασμα...» |
| |
| ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ ΠΡΟΣΓΕΙΩΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ |
| Στις 9 Αυγούστου το 1943 έγινε η πρώτη προσγείωση. Ήταν ένα στρατιωτικό Ντακότα. Μ' αυτό ήρθε στην Ελλάδα, ο Φρέντυ Ρόδερχαμ, ειδικός για τον έλεγχο του αεροδρομίου. Την ίδια νύχτα, με το ίδιο αεροπλάνο όταν απογειώθηκε, αναχώρησε για το Κάιρο αντιπροσωπεία του Ε.Α.Μ. Σαράφης - Σβώλος - Ρούσσος και γύρισαν πάλι με ντακότα στο ίδιο αεροδρόμιο. Η προσγείωση του αεροπλάνου ήταν σχετικά εύκολη. Η απογείωση όμως ήταν πολύ δύσκολη. Τo έδαφος διαμορφώθηκε πρόχειρα, δεν ήταν επικαλυμμένο ούτε με απλό σκυρόδερμα και πολλές φορές με τόσο βάρος υποχωρούσε ιδίως όταν έβρεχε. Κάποτε ένα αεροπλάνο βούλιαξε. Παρέμεινε τρία μερόνυχτα στο αεροδρόμιο καμουφλαρισμένο όπου τελικά, ύστερα από πολλές προσπάθειες κατάφερε ν' απογειωθεί. Οι Γερμανοί το είχαν πάρει είδηση. Έκαναν πολλές αναγνωρίσεις με αεροπλάνα χωρίς να μπορέσουν να το επισημάνουν γιατί είχε τέλειο καμουφλάζ. Στη Δυτική άκρη του αεροδρομίου που είχε διαστάσεις πλάτους 200 μ. και μήκους 2.000 μ. περίπου προς τα Καλύβια Πεζούλας, υπήρχε ένα μικρό δάσος με ψηλά και φουντωτά δένδρα και στo σημείο αυτό υπήρχαν είσοδοι που έμπαιναν τα αεροπλάνα και έτσι είχαν τέλεια κάλυψη. Παρ' όλα αυτά το καλοκαίρι του 1943 οι Γερμανοί κατόρθωσαν να το εντοπίσουν και δυο - τρεις φορές το πυροβόλησαν και μάλιστα μια φορά το βομβάρδισαν. Η φρουρά του αεροδρομίου είχε ανατεθεί στο 1/38 σύνταγμα του Ε.Λ.Α.Σ. Την ευθύνη των ρίψεων είχαν στην αρχή ο Δημήτριος Γόρδιος από το Βουνέσι και αργότερα ο Σωκράτης Ποδηματάς από το Μεσενικόλα. Μας είπαν ότι υπεύθυνος ήταν για λίγο και ο Σωκράτης Κρομμύδας (Φρίξος) από το Νεοχώρι αλλά όπως εξακριβώσαμε, αυτός ήταν σύνδεσμος μεταξύ ανταρτών και της Αγγλικής αποστολής. |
| |
|