 Ι.Μ. Πέτρας Καταφυγίου
|
|
| Τέσσερα χιλιόμετρα βορειοδυτικά της κοινότητας Καταφυγίου και στο δρόμο που οδηγεί από το Καταφύγι προς τον συνοικισμό Αγίου Αθανασίου Λαμπερού συναντάμε το ιστορικό και μεγαλόπρεπο μοναστήρι της Πέτρας. Πήρε το όνομά του από το βράχο που στο ΒΑ στήθωμά του δημιουργεί μεγάλη σπηλιά, όπου σύμφωνα με την τοπική παράδοση βρέθηκε από βοσκούς η εικόνα της Παναγίας. Η Ι.Μ. Σπηλιάς συμπληρώνει 400 χρόνια όπως μας πληροφορεί αποτύπωμα σφραγίδας της μονής που υπάρχει στο υπ αριθμόν 133 χειρόγραφο κώδικα της Μονής του Αγίου Στεφάνου των Μετεώρων. Το καθολικό του ναού ανήκει στον τετρακίονο αθωνίτικου τύπου με χορούς και νάρθηκα στη δυτική πλευρά. Πάνω από το νάρθηκα υπάρχει δεύτερος όροφος ο οποίος διαιρείται σε δύο μέρη: ένα είναι γνωστό ως "κρυφό σχολειό" και το άλλο είναι διαμορφωμένο σε παρεκκλήσι. Νότια του νάρθηκα προσκολλήθηκε λίγο αργότερα το παρεκκλήσι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα με ενδιαφέρουσα Αγία Τράπεζα (υστερορωμαϊκών χρόνων). Η μονή ερημώθηκε στις αρχές του αιώνα μας και επαναλειτούργησε στη δεκαετία του 1920 - 30 με πρωτοβουλία του Μητροπολίτη Ιεζεκιήλ. Το 1968 μια άστοχη ενέργεια συντέλεσε στην καταστροφή των 80 περίπου κελιών που ήταν διώροφα κι έφεραν και υπόγεια που χρησιμοποιούνταν ως αποθήκες - εργαστήρια. Εκτός από τα κελιά η μονή είχε περίβολο μήκους περίπου 50μ. και πλάτους 53μ. πύργο με καταχύστρες και στην ανατολική πλευρά πυλώνα τοξωτό. |
| |
| Ευρίσκεται στις παρυφές των Αγράφων, με κατεύθυνση δυτικά-βορειοδυτικά από το ιστορικό Καταφύγι Καρδίτσης και σε απόσταση από αυτό τέσσερα χιλιόμετρα, στο δρόμο πού οδηγεί από αυτό στην λίμνη Πλαστήρα του Νομού Καρδίτσης. Τό όνομα Της οφείλεται σ' έναν πολύ μεγάλο εκτεταμένο βράχο, πού πέφτει απότομα μέσα στο πράσινο μιας μεγάλης δασικής έκτασης, ενώ παράλληλα δημιουργεί ένα ίσιωμα, πάνω στο όποιο είναι κτισμένο το Μοναστήρι. Στα πόδια σχεδόν αυτού του βράχου, ανατολικά, σχηματίζεται μια μεγάλη φυσική σπηλιά, πού μόνο στην είσοδο της υπάρχουν σημεία λάξευσης. Από τον βράχο αυτόν το Μοναστήρι ονομάστηκε Ιερά Μονή Πέτρας, αφιερωμένο στην εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Η παράδοση αναφέρει ότι μέσα στο καταπράσινο τοπίο της περιοχής κάθε βράδυ οι κάτοικοι πού βρίσκονταν στήν θέση Σωτήρα, από την απέναντι προς τήν σπηλιά περιοχή, έβλεπαν ένα φως. Καθοδηγούμενοι από αυτό έφτασαν στο κοίλωμα του βράχου, όπου άντίκρυσαν την εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας (διαστ. 0,75X0,54X0,035), έργο, κατά τήν παράδοση, του Ευαγγελιστού Λουκά. Ο Παναγιώτης Μυλωνάς, στο έργο του «Η Μονή Πέτρας στην Νότια Πίνδο», αναφέρει, ότι στην σπηλιά αυτή ασκήτευαν κάποτε ερημίτες, πού αργότερα έχτισαν την Μονή στο πλάτωμα, νότια του βράχου. Τη μονή επισκέφτηκε στα μέσα της δεύτερης περιοδείας του (1763-1773) μετά τα βλαχοχώρια της Πίνδου, ο Κοσμάς ο Αιτωλός. Μετά το προσκύνημα του στην Μονή Κορώνης επισκέφτηκε την Μονή Πέτρας, της οποίας εθαύμασε την μεγαλοπρέπεια της εκκλησίας με την εξαιρετική ζωγραφιά και την μεγάλη βιβλιοθήκη. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η παράδοση κατέγραψε την πληροφορία ότι στην Πέτρα λειτουργούσε κρυφό σχολειό, στο οποίο συγκεντρώνονταν και εξωτερικοί μαθητές της περιοχής, που δεν έμεναν μόνιμα στα κτίρια. Ο Καραϊσκάκης, καπετάνιος τών Αγράφων από το 1822, έρχεται με τα παληκάρια του στην Μονή, όπου φιλοξενείται και περνάει το Πάσχα του 1823 μαζύ με τους μοναχούς. Από εκεί απευθύνει επιστολή προς τον Χρήστο Γιάνκο, με αφορμή τον ξεσηκωμό εναντίον του των Σουλιωτών και των αντίπαλων ομάδων των Μπουκουβάλα, Ράγκου καί Ανδρέα Ίσκου. Το ότι η Πέτρα ήταν προπύργιο του ελληνισμού και χώρος των προσδοκιών του Έθνους μας το αποδεικνύει η αναγραφή, το 1830, του "πολυχρονίου" του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννου Καποδίστρια σε κάποιο από τα παλιά λειτουργικά βιβλία της Μονής. Το γεγονός τούτο εκφράζει το όραμα της ένωσης με την Ελλάδα, σε μια εποχή που το Καταφύγι και γενικώτερα ή Θεσσαλία ήταν ακόμα υποδουλωμένη στους Τούρκους. Το όνειρο τούτο πραγματώθηκε αρκετές δεκαετίες αργότερα, το 1881. |
| |
| ΠΗΓΗ: http://www.imthf.gr/ |
| |
|